Skolyoz toplumda yeterince iyi bilinmeyen bir sorundur. Özellikle boy uzama dönemindeki çocuk ve gençlerde ortaya çıkan adölesan idiyopatik skolyoz, İlk merak konusu sırtta eğrilik, bir omuzun diğerinden düşük olması ve göğüste asimetri gibi sorunların görünüm üzerine etkisidir. Ancak skolyoz sadece kişinin görünümünü etkilemekle kalmaz, solunum problemleri ve hareket kısıtlılığı gibi ek sorunlara da yol açabilir.
Gençlerde görülen skolyozların büyük bir kısmının sebebi bilinmez. Bunlara idiyopatik skolyoz denilir. Duruş bozukluğu, okul çantası taşıma gibi şeyler skolyoza neden olmaz. İdiyopatik skolyoz henüz tam olarak anlaşılamamış çevresel faktörler tarafından tetiklenen genetik altyapısı olan bir sorundur.
Skolyoz ve Beklemek
Skolyozlu gençler ve ailelerinin yapmaması gereken şeylerin başında “beklemek” gelir. Bir çocuğun sırtında eğrilik fark edilir, aile Doktora başvurur. Skolyoz Grafisi çekilir. Sonuçta Doktor şuna benzer bir şey söyleyebilir: “Kızınızda 15 derece Skolyoz var. Şimdilik yapılabilecek bir şey yok. Takip edeceğiz. Altı ay sonra kontrole gelin ve eğriliğin ilerleyip ilerlemediğine bakalım.”
Evet gerçekten de 15 derecelik skolyoz ameliyat edilmez ve korse kullanımı için genelde sınır 20 derece ve üzeri eğriliklerdir. Çocuğun bulunduğu büyüme evresine göre Skolyoz takibi 3 ila 6 ay aralıklarla yapılabilir. Her seferinde tekrar Röntgen filmi çekilmesi şart olmayabilir. Skolyometre ile ölçüm de eğrilik hakkında fikir verebilir. Ancak 20 dereceden küçük skolyozlar için söz konusu olan bu takip dönemi hiç bir şey yapmadan beklemek anlamına gelmez.
Küçük dereceli Skolyozlarda çocuğun uygun Spor ve Egzersizlere yönlendirilmesi, Ailenin hastalık hakkında bilgilendirilmesi gerekir.
Cep Telefonu ve Tabletle Uzun Zaman Geçirilmemeli
Başı öne eğerek cep telefonu veya Tablete uzun süre bakmak herhangi bir sorunu olmayan kişilerde bile boyun, omuz ve sırt ağrılarına yol açabilir. Baş önde duruş şekli boyun ve sırt omurlarının maruz kaldığı stresi arttırabilir. Skolyoz'lu kişilerin omurgaya dengesiz yüklenmemesi gerekir.
Yüzmek Faydalıdır Fakat Aşırıya Kaçmamalı
Yüzme eklemlere fazla yüklenmeden sırt kaslarını forma sokmak için ideal bir spordur. Ancak yarışma kazanmayı hedefleyen profesyonel yüzücü olmak skolyozlu kişiler için önerilmez. Saatler süren yüzme antrenmanları sırtın düzleşmesine ve eğriliğin ilerlemesine yol açabilir. Benzer şekilde profesyonel bale, Cimnastik ve dans aktivitesinin de Skolyozlu gençler için sakıncalı olduğu düşünülmektedir. Ancak hobi amaçlı (aşırı yoğunluğa kaçmadan) bu aktiviteleri yapmaya engel bulunmaz.
İkili Mücadele İçeren Sporlar Önerilmez
Amerikan futbolu, tekvando, boks, güreş gibi yaralanma riskinin yüksek olduğu fiziksel temas içeren sporlar skolyozda kaçınılması gereken aktivitelerdendir. Bu sporlar ne kadar dikkat edilse de sakatlanma riski taşır. Omurga yaralanmaları skolyozun etkilerini şiddetlendirebilir. Futbol ise hafif skolyozda güvenli kabul edilen bir spordur.
Yüzüstü Uyumayın
Yüzüstü uyumak sırtın düzleşmesine yol açtığından boyun, bel sorunlarında ve skolyozda önerilmeyen bir alışkanlıktır. Bunun yerine yan veya sırtüstü uyumak daha doğrudur. Aynı pozisyonda çok uzun süre kalmak sakıncalıdır.
Gece Uyurken Işıkları Kapatın
Bazı araştırmalar skolyozlu kişilerde melatonin düzeylerinin düşük olduğunu göstermiştir. Melatonin beynimizde yer alan pineal bezden uyku sırasında salgılanır. Ergenlik döneminin düzenlenmesinde rolü vardır. Aydınlık ortam melatonin salımını azaltabilir. Melatonin eksikliği ergenliğin erken başlaması ve skolyozun ilerlemesi ile ilişkili olabilir. Bu nedenle gece uyku için karanlık bir ortam sağlanması yararlıdır.Herkese önerilebilecek mükemmel bir döşek yoktur. Genelde sert veya orta sertlikte döşekler tercih edilse de kişiden kişiye en iyi seçenek farklılık gösterebilir. Kendinizi veya skolyozlu çocuğunuzu rahat ettiren uygun döşeği bulana dek birkaç deneme yapmanız gerekebilir.
Uzun Mesafe Koşusu
Her sıçrama ve adımda omurganın sürekli sıkışma kuvvetine maruz kalması skolyozlu kişilerde sorun olabilir. Bu nedenle uzun mesafe koşusu uygun bir spor olarak kabul edilmez. At binmek ve trambolinde zıplamak da aynı mantıkla kaçınılması gereken aktivitelerdir.
Sırt Çantasını Tek Omuza Asmayın
Skolyozlu çocuklar sırt çantası kullanırken yükü her iki omuza paylaştırmaya dikkat etmelidir. Ayrıca sırt çantası fazla ağır olmamalıdır. Sırt çantasının ağırlığı vücut ağırlığının %10’unu aşmamalıdır.
Germe-Esneme Egzersizleri Yapın
Barfiks çubuğuna tutunup asılmak, eğriliğin tepesinin olduğu tarafa doğru gövdeyi eğip esnetmek, kol ve bacak kaslarını esnetmek skolyoz da faydalı olan basit Egzersizler den birkaçıdır. Bunların yanında kor denilen karın ve bel kaslarını güçlendirici egzersizler ihmal edilmemelidir.